Quy trình thu hoạch và xử lý thanh long là một quá trình quan trọng để đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Dưới đây là quy trình chi tiết:
Thu hoạch thanh long
Thời điểm thu hoạch:
- Thanh long ruột trắng: Thu hoạch sau khoảng 30 – 34 ngày từ khi hoa nở.
- Thanh long ruột đỏ: Thu hoạch sau 29 – 32 ngày từ khi hoa nở.
- Thanh long tím hồng: Thu hoạch sau 30 – 33 ngày từ khi hoa nở.
Chuẩn bị dụng cụ:
- Trước khi thu hoạch, cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ như bao, giấy lót, và nhà kho để chứa trái.
- Dụng cụ thu hoạch phải sắc bén, được vệ sinh kỹ lưỡng và bảo quản cẩn thận. Quả sau khi cắt cần được đựng trong giỏ nhựa, giữ trong mát, phân loại sơ bộ và vận chuyển ngay về kho đóng gói càng sớm càng tốt. Không để quả quá lâu ngoài vườn.
Quy định về thuốc bảo vệ thực vật:
Cần đảm bảo tuân thủ thời gian cách ly các thuốc bảo vệ thực vật và chất kích thích sinh trưởng theo đúng quy định. Điều này giúp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Thời điểm thu hoạch lý tưởng:
Thời điểm thu hoạch tốt nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh thu hoạch vào lúc trời nắng gay gắt vì ánh nắng có thể làm mất nước, ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian bảo quản của quả.
Bảo quản sản phẩm sau thu hoạch:
Sau khi thu hoạch, sản phẩm không được để tiếp xúc trực tiếp với đất và hạn chế để qua đêm ngoài kho.
Thùng chứa, giỏ đựng và các vật dụng tiếp xúc với quả phải được làm từ nguyên liệu không gây ô nhiễm, phải đảm bảo chắc chắn, vệ sinh sạch sẽ và được cất giữ riêng biệt, tránh tiếp xúc với hoá chất, phân bón, và chất phụ gia. Điều này giúp giảm nguy cơ ô nhiễm và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Sơ chế xuất khẩu
Loại bỏ quả hư, sâu bệnh: Các quả bị dập, nứt, hoặc có dấu hiệu sâu bệnh cần loại bỏ để tránh lây lan và ảnh hưởng đến chất lượng lô hàng.
Phân loại: Phân loại quả theo trọng lượng, có thể sử dụng thang phân loại do Phân Viện Công nghệ sau thu hoạch dự thảo.
Theo đó, quả thanh long được phân làm 4 loại:
- Loại 1 trên 500g,
- Loại 2 từ 380g đến 500g,
- Loại 3 từ 300g đến 380g
- Loại 4 nhỏ hơn 300g.
Theo cách phân loại này thì các loại quả từ hạng 3 trở lên đều có thể xuất khẩu được.
Làm sạch: Sau khi thu hoạch mang về, phân loại sau đó xử lý qua máy rửa cao áp, làm sạch hết vết bẩn trên trái thanh long.
Xử lý trừ nấm: Quả được xếp ra sàn tối đa là 5 lớp, không nên chất đống, sau đó được xử lý bằng cách nhúng quả vào thau đựng nước thuốc trừ nấm (ví dụ như Topsin M), xếp quả qua một bên, quạt gió cho khô tối thiểu 15 phút.
Xử lý nhiệt: Thanh long cần được xử lý qua phương pháp hơi nước nóng, với điều kiện là nhiệt độ phải đạt ít nhất 46,5°C và thời gian xử lý tối thiểu là 40 phút.
Đóng gói, bảo quản
Bao gói: Đóng gói từng trái Thanh Long, kèm theo kiểm tra chất lượng từng trái một đảm bảo xuất khẩu. Quả được bọc bằng bao PE có 10 lỗ thông gió đường kính là 5mm hay tốt hơn nên bọc bằng lưới Polystyren, như vậy sẽ tránh được trầy xước khi chuyên chở. Trọng lượng tịnh (quả) là 5 – 5,2 kg.
Đóng thùng: Phân loại và đóng gói trên các bàn inox; phân loại được thực hiện bằng cân định lượng. Thanh long sau khi phân loại được xếp vào các thùng carton có đục lỗ để dễ thông gió.
Thùng carton đựng thanh long có kích thước 46 x 31 x 13 cm, làm bằng giấy carton gồm 3 lớp dày 5mm, thùng có 10 lỗ thông gió kích thước 2,5 x 4cm, bố trí đối xứng.
Bên trong thùng có vách ngăn cho từng quả một. Trọng lượng thùng là 750 g.
Cất giữ và phân phối:
Để thuận tiện cho chuyên chở và tồn trữ, việc bốc hàng lên container lạnh, các thùng carton thanh long sẽ được đai lại và xếp thành kiện vững chắc trên các pallet và đưa ngay vào kho lạnh bảo quản thanh long.
Thanh long rất dễ hư hỏng và thời gian bảo quản sẽ rút ngắn nếu bảo quản vận chuyển trong điều kiện thường. Để bảo quản được lâu, thực hiện bảo quản vận chuyển trong dây chuyền lạnh. Ở nhiệt độ (5 – 6oC) và ẩm độ (85 – 90%) là điều kiện tốt nhất để tồn trữ và vận chuyển thanh long. Ứng với điều kiện này, thời gian bảo quản của thanh long dao động trong khoảng 4 – 5 tuần.
Vận chuyển: Do quả thanh long dễ hư hỏng, khi xuất khẩu cần chuyên chở nhanh bằng tàu lạnh. Khi chuyên chở xa bằng tàu thì các thùng thanh long phải làm lạnh trước ở nhiệt độ 8oC. Sau đó cho vào container giữ ở nhiệt độ 5oC, ẩm độ không khí từ 85% đến 90%, có ván lót để bảo đảm thông gió.
