Việc áp dụng kỹ thuật thu hái và bảo quản hoa cúc sau thu hoach đúng cách, sẽ giúp hoa tươi lâu hơn và tăng giá trị thương mại của hoa.
Quy trình thu hoạch hoa cúc
Trước khi thu hoạch
- Trước 7-10 ngày, bổ sung phân bón (150kg supe lân và 60kg kali clorua cho 1 ha) và kiểm tra cây để phát hiện sâu bệnh. Đối với một sào Bắc Bộ, lượng phân bón tương ứng là 5,5kg supe lân và 2,5kg kali clorua.
- Tưới nước đầy đủ cho cây trước khi cắt một ngày, chỉ tưới vào gốc để tránh gây dập cánh hoa hoặc đọng nước trên hoa.
Thu hoạch hoa cúc
- Thu hoạch vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để duy trì độ tươi của cành hoa.
- Cắt cành khi hoa nở 2/3 đối với hoa đơn hoặc khi 2/3 số hoa trên cành đã nở đối với hoa chùm.
- Cắt cách mặt đất từ 5-10cm, dùng dao sắc để cắt vát cành, và hướng cành ngược xuống ngay khi cắt để hạn chế mất nước.
Lưu ý:
- Sau khi cắt hoa xong không nên đặt hoa cắt lên trên mặt đất, nơi bẩn và tránh làm giập ná hoa, như vậy cành rất dễ các vi khuẩn và nấm gây hại xâm nhập vào các cành hoa, làm cành nhanh bị hư hỏng, thối nhũn.
- Hoa thu hoạch nên cắm ngay vào nước khử ion hoặc tốt nhất nên cắm ngay vào dung dịch bảo quản và chuyển vào buồng hạ nhiệt để xử lý hoa.
- Khi thu hoạch hoa cúc cần chú ý đến độ tươi héo của hoa và hoa nở của cây để có thể tiến hành cắt cây hoa.
- Khi cắt cành cần chú ý đến thời gian cắt cũng như kỹ thuật cắt tỉa cho đúng kỹ thuật.
Xử lý sau thu hoạch
Phân loại: Loại bỏ các cành hư hỏng và phân loại hoa theo độ tươi và thẩm mỹ:
- Loại 1: Những cành to, đều, cánh không gãy và bông nở đẹp. Bó 50-100 cành.
- Loại 2: Các cành còn lại ít đẹp hơn, có thể bó thành bó nhỏ.
Phun sương nhẹ nhàng để làm ẩm lá, sau đó đưa vào phòng mát hoặc lạnh để bảo quản.
Bó hoa
Sau khi giảm nhiệt độ hoa xuống 5°C và lá, hoa không còn đọng nước, tiến hành bó để tránh tạo môi trường cho nấm bệnh phát triển.
Quy trình bảo quản hoa cúc
Đối với hoa cúc tươi sau thu hoạch
Bảo quản trong kho lạnh
- Các thùng hoa cần xếp trong kho lạnh bảo quản hoa, tạo khoảng cách từ 5 – 10 cm giữa các lớp hoặc chồng để không khí dễ dàng lưu thông.
- Nhiệt độ kho lạnh duy trì ở mức 2 – 5°C với độ ẩm tương đối 85%, giúp giảm cường độ hô hấp và hạn chế sự thoát hơi nước, hạn chế tác động của Etylen và sự phát triển của nấm, khuẩn gây hại.
Lưu ý: Khi đưa hoa vào phòng đông lạnh, nên cắt thân hoa lại khoảng 1-1,5 cm để làm sạch bệnh, sau đó ngâm trong nước ấm (33-38°C) khoảng 20 phút.
Bảo quản bằng hóa chất
Cách 1:
- Sau khi phân loại, ngâm cành vào dung dịch STS (Silverthiosulphate) 0,1%, ngập sâu 8 – 10 cm trong 10 phút, phun sương làm ẩm lá nhưng tránh đọng nước trên hoa.
- Hoặc ngâm trong dung dịch đường Saccaroza (2 – 5%), 8 – HQC (200 ppm) hoặc Chlorin (5-10 ppm), BA (Benzyl Ađenin 2-5 ppm) và axit citric để pH dung dịch đạt từ 3 – 3,5. Ngâm hoa trong 5-10 giờ ở nhiệt độ 10°C, độ ẩm 85-90%.
Cách 2:
- Ngâm hoa trong dung dịch gồm 1% đường, Biocide (AgNO3 50 ppm) và axit citric (200-600 ppm) hoặc sunphat nhôm.
- Đường cung cấp năng lượng, Biocide ngăn vi khuẩn hại, và axit citric duy trì pH nước ở 3,5 – 4,5. Sử dụng nước ion hóa để giảm độ kiềm, không nên dùng nước máy do chứa Clo.
Cách 3: Sử dụng hợp chất Chrysal gồm đường Glucose và Antibacterials. Trường hợp hoa úa nhanh, thay thế bằng 28,35g nước chanh và 1 muỗng cà phê đường (không dùng Aspirin).
Đối với hoa cúc khô
Việc bảo quản hoa cúc khô đúng cách sẽ đảm bảo rằng hoa cúc có thể sử dụng được lâu mà vẫn duy trì được hương vị, đặc tính bên trong thành phần.
Đựng trong hộp, lọ kín
- Bảo quản trà trong một chiếc hộp kín, nắp hộp phải vừa khít để không có không khí có thể xâm nhập. Lý tưởng nhất là sử dụng chiếc hộp thiếc với phần nắp đậy bằng kim loại bên trong để bảo quản
- Đặt hộp trà ở nơi khô ráo, không có độ ẩm và mùi từ các loại thảo dược, hóa chất khác
- Không cho thêm trà vào hộp trước khi sử dụng hết trà ở bên trong hộp
Để trong túi nilong kín
So với việc sử dụng hộp để bảo quản, việc sử dụng túi nilong để bảo quản trà hoa cúc có phần đơn giản và tốn ít chi phí hơn rất nhiều.
- Chia nhỏ hoa cúc vào các túi nhỏ, hàn hoặc đậy kín
- Lấy một lượng nhỏ trong túi để sử dụng, buộc hoặc đậy kín túi sau khi sử dụng
- Bảo quản ở nơi khô ráo, không có mùi hôi và ẩm ướt
Để trong ngăn mát tủ lạnh
Muốn bảo quản hoa cúc khô trong ngăn mát tủ lạnh, chia hoa cúc thành những phần nhỏ, chỉ lấy lượng hoa vừa đủ để sử dụng rồi lại tiếp tục bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh
