Sấy thăng hoa là một quá trình sấy khô đặc biệt, trong đó nước đóng băng trong sản phẩm được chuyển trực tiếp từ thể rắn sang thể khí mà không cần qua trạng thái lỏng. Vật sấy được làm lạnh xuống dưới -20oC và được sấy bằng cách hút chân không. Đây là một phương pháp hiện đại và không làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Hiện nay, sấy thăng hoa được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, như:
Đông khô các loại vắc xin
Do giữ được các tính chất tươi sống, các hoạt tính sinh học, đặc hiệu vv.. . nên kỹ thuật đông khô được sử dụng để sản xuất các loại vắc xin đông khô cho người và gia súc. Hiện nay ở nước ta người ta đã sử dụng rất phổ biến kỹ thuật này như ở Viện vệ sinh và dịch tễ Hà Nội, Viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh, Viện sản xuất sinh vật phẩm Đà Lạt – Nha Trang.
Huyết tương đông khô
Huyết tương đông khô là sản phẩm được sản xuất từ máu tươi, là một trong những vật phẩm rất quý báu, dùng để điều trị cấp cứu. Trong quá trình sản xuất huyết tương khô người ta làm lạnh và sấy thăng hoa để đạt được huyết tương có độ ẩm 1%.
Trong ngành thực phẩm, việc duy trì chất lượng và thời hạn sử dụng của sản phẩm là yếu tố rất quan trọng. Phương pháp sấy thăng hoa được sử dụng để loại bỏ độ ẩm khỏi các sản phẩm thực phẩm như trái cây, rau, thảo mộc và gia vị, sữa, café.. và bảo quản hương vị, kết cấu và giá trị dinh dưỡng của chúng.
Bên cạnh đó sấy thăng hoa đặc biệt có lợi cho các mặt hàng thực phẩm dễ bị hư hỏng khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Bằng cách thăng hoa độ ẩm ở nhiệt độ thấp, thực phẩm giữ được màu sắc, mùi vị, mùi thơm tốt hơn các phương pháp sấy khô truyền thống, cấu trúc sản phẩm được giữ vững, đảm bảo thành phần về dinh dưỡng và màu sắc sản phẩm, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm.
Việc sử dụng máy sấy thăng hoa giúp giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.
Trong lĩnh vực công nghệ hóa chất, máy sấy thăng hoa có thể dùng để sấy khô các sản phẩm hóa chất, thuốc trừ sâu, thuốc trừ bệnh, khoáng chất và các hợp chất hữu cơ khác. Ngoài ra, máy sấy thăng hoa còn được sử dụng để sản xuất các sản phẩm hóa chất và hợp chất có tính ổn định cao như polymer, chất kết dính, màng nhựa, sơn, thuốc nhuộm và hỗn hợp các chất hữu cơ khác.
Trong ngành công nghiệp điện tử, các bộ phận nhỏ và linh kiện điện tử thường được sản xuất bằng cách sử dụng các loại chất liệu như kim loại, gốm sứ và các hợp chất polymer. Máy sấy thăng hoa có thể được sử dụng để sấy khô các bộ phận này một cách nhanh chóng và hiệu quả, giúp tăng năng suất và giảm thời gian sản xuất. Việc sử dụng máy sấy thăng hoa giúp loại bỏ độ ẩm trong sản phẩm, tăng độ ổn định và độ bền lâu hơn, cũng như giảm độc tố trong sản phẩm.
Thêm vào đó, máy sấy thăng hoa còn được áp dụng trong việc sản xuất các vật liệu bán dẫn như chíp, đèn LED và các bộ phận điện tử khác. Máy sấy thăng hoa kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ trong quá trình sản xuất, giúp đạt được hiệu suất cao và chất lượng đồng đều của sản phẩm.
Trong lĩnh vực sinh học, quá trình sấy thăng hoa được sử dụng để loại bỏ nước từ các mẫu sinh học mà không làm thay đổi cấu trúc hoặc hoạt tính của chúng. Phương pháp này thường được áp dụng trong việc sản xuất và lưu trữ các sản phẩm sinh học như thực phẩm tự nhiên, dược phẩm, và enzyme.
Sấy thăng hoa trong sinh học giúp bảo quản và tăng tuổi thọ của các mẫu sinh học một cách hiệu quả, đồng thời duy trì tính ổn định và chất lượng của chúng.