Hoa lay ơn là loài hoa đẹp và được nhiều người ưa chuộng. Để có được những bông hoa lay ơn đẹp và khỏe mạnh, việc thu hoạch và bảo quản củ giống đóng vai trò quan trọng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách thu hoạch và bảo quản củ hoa lay ơn.
Cách thu hoạch và xử lý củ hoa lay ơn
Thu hoạch
Thời điểm thu hoạch: Sau khoảng 40-45 ngày kể từ khi trồng, khi lá bắt đầu khô, là thời điểm lý tưởng để thu hoạch củ giống.
Cách thu hoạch: Dùng cuốc đào xung quanh củ, nhẹ nhàng nhấc củ lên để tránh làm đứt củ con. Sử dụng kéo để cắt sát gốc củ, cách cuống củ 0,5-1cm, tránh vặn củ bằng tay để tránh làm xây xước củ.
Phân loại củ: Nhặt củ lớn và củ nhỏ riêng biệt để dễ dàng theo dõi và bảo quản sau này.
Xử lý củ
Rửa sạch củ: Rửa sạch củ giống sau khi thu hoạch để loại bỏ đất bám.
Ngâm củ: Ngâm củ trong dung dịch Iprodione và Mancozeb 0,2% trong khoảng 15-20 phút để tiêu diệt nấm bệnh và vi sinh vật gây hại.
Phơi củ: Sau khi ngâm, phơi củ ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Củ có thể được hong khô ngoài trời bằng cách trải trên chiếu, cót hoặc hong khô trong nhà trên lưới sắt, lưới nilông, mở hết cửa thông gió để không khí lưu thông tốt.
Đảo trộn củ: Thường xuyên đảo trộn củ để củ khô đều và tránh ẩm mốc.
Cắt rễ củ: Sau khi củ khô, cắt bỏ rễ bám quanh củ, giúp củ khô ráo và dễ bảo quản hơn.
Bảo quản củ sau xử lý
Thời gian hong khô: Sau khoảng 7-10 ngày, củ sẽ mất nước dư thừa, giúp củ lưu trữ tốt hơn và hạn chế mốc, hư hỏng.
Phân loại củ: Tách củ lớn ra khỏi củ nhỏ để dễ dàng theo dõi và có kế hoạch trồng vụ sau.
Cách bảo quản củ giống hoa lay ơn
Bảo quản ở điều kiện thường
Nhiệt độ và độ ẩm:
- Bảo quản củ giống hoa lay ơn trong điều kiện khô ráo, thoáng gió, với nhiệt độ lý tưởng từ 1-5°C.
- Đảm bảo nơi bảo quản không bị ẩm ướt, giúp củ khô ráo và không bị mốc.
Phương pháp bảo quản:
- Giàn bảo quản: Dùng giàn làm bằng hợp kim nhôm, cách mặt đất khoảng 60 cm, chia thành các tầng cách nhau 30 cm để củ không chồng chất lên nhau.
- Khay gỗ: Xếp củ lên khay gỗ ván dài 70 cm, rộng 50 cm, cao 10 cm, mỗi khay có thể chứa 15-20 kg củ.
- Túi nilông: Đựng củ trong túi nilông (mỗi bao khoảng 30 kg củ), đặt lên giá đỡ để đảm bảo thông thoáng.
Bảo quản trong kho lạnh
Dùng kho lạnh bảo quản củ giống chuyên dụng sẽ cho hiệu quả bảo quản tốt nhất.
Điều kiện nhiệt độ và độ ẩm:
- Nhiệt độ lý tưởng: Từ 4°C đến 7°C, giúp duy trì trạng thái ngủ nghỉ của củ và ngăn ngừa sự phát triển của vi sinh vật.
- Độ ẩm lý tưởng: Khoảng 70%-80%, giúp giữ độ ẩm cho củ mà không gây ẩm mốc.
Lưu thông khí: Đảm bảo lưu thông không khí tốt trong kho lạnh để tránh sự phát triển của nấm mốc và vi khuẩn gây hại.
Cách xếp củ giống:
- Xếp củ giống lên giá đỡ hoặc kệ đã lót giấy hoặc khăn giấy để giữ củ khô ráo.
- Có thể sử dụng thùng hoặc hộp đựng củ nếu cần thiết để bảo vệ củ trong quá trình bảo quản.
Chú ý khi bảo quản trong kho lạnh:
- Chỉ bảo quản củ giống hoa lay ơn có chất lượng tốt, không bị bệnh, vết bầm hay hư hỏng.
- Kiểm tra củ thường xuyên để phát hiện củ bị thối hoặc hư hỏng và loại bỏ ngay lập tức.
Một số lưu ý
Trước khi thu hoạch:
- Ngừng tưới nước cho củ ít nhất 2 tuần để củ được khô ráo và dễ bảo quản.
- Thu hoạch củ trong những ngày nắng ráo, tránh thu hoạch khi trời mưa hoặc ẩm ướt để tránh củ bị thối.
Chọn củ giống:
- Loại bỏ các củ bị bệnh ngay trên đồng ruộng để tránh lây nhiễm sang các củ khác.
- Chỉ chọn củ to, chắc khỏe, không có vết sâu bệnh, bầm dập.
Vận chuyển củ: Cẩn thận khi vận chuyển củ giống để tránh làm sây xát hoặc dập nát củ.
Không bảo quản chung: Không bảo quản củ hoa lay ơn chung với các loại trái cây hoặc rau củ khác vì chúng có thể lây nhiễm nấm bệnh sang củ hoa lay ơn.
Thời gian sử dụng: Củ giống hoa lay ơn nên được sử dụng trong vòng 1-2 năm kể từ ngày thu hoạch để đảm bảo chất lượng và tỷ lệ nảy mầm tốt.
