Bình hồi lưu lỏng và bình chứa bảo vệ: cấu tạo, nguyên lí
Bình hồi lưu lỏng và bình chứa bảo vệ là hai bộ phận thiết yếu trong hệ thống lạnh, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả làm lạnh và bảo vệ các thiết bị khác.
Tìm hiểu về bình hồi lưu lỏng
Nhiệm vụ
Nhiệm vụ của bình hồi lưu lỏng là hối lỏng toàn bộ từ bình tách lỏng về bình hồi lưu lỏng sau đó được đưa trở lại bình chứa cao áp.
Đa phần các trường hợp, chất lỏng bay hơi còn dư, tách được nhiều lỏng thì lượng dịch lỏng này di chuyển trực tiếp đến dàn lạnh sau khi được tách ở bình tách.
Với những hệ thống điều chỉnh lưu lượng vào dàn lạnh bằng tiết lưu màng, tiết lưu phao, lượng dịch vào dàn lạnh thường tương đối ổn định. Cũng bởi vậy mà dịch bay hơi sau khi tách khá ổn định và được hồi lưu về bình chứa cao áp.
Cấu tạo
- Đường nối với đường nén lên thiết bị ngưng tụ
- Đường nối với đường hút về máy nén (cấp thấp)
- Đường lỏng môi chất về bình chứa cao áp
- Đường nối với bình tách lỏng
- Đường nối với bình chứa thấp áp
- Đường nối với dàn lạnh hay thiết bị bay hơi
- Công tắc phao
- Van an toàn
- Áp kế
- Van điện từ
- Van một chiều
- Bình hồi lưu lỏng
Nguyên tắc hồi lưu
Nguyên tắc hồi lưu trong hệ thống lạnh dựa vào sự chênh lệch áp suất thủy tĩnh hoạt động theo chu kỳ không tuần hoàn. Việc hoạt động có thể tự động hoàn toàn hoặc điều khiển bằng tay.
Cách vận hành hệ thống hồi lưu lỏng
Bình chứa hồi lưu lỏng hoạt động ở hai chế độ áp suất cao và thấp. Trong hoạt động thực tế, bình chứa được điều khiển luân phiên hai chế độ áp suất nhờ một hệ thống gồm 1 công tắc phao và hai van điện từ SV1 và SV2.
Trong trường hợp hệ thống hoạt động hoàn toàn tự động, công tắc hồi lưu lỏng sẽ ở vị trí AUTO. Mỗi công tắc điều khiển một van điện từ với ba chế độ:
- Chế độ tự động: điều khiển tự động hoạt động cấp điện cho van điện từ qua công tắc cảm biến mức lỏng
- Chế độ bằng tay MAN: đưa nguồn điện trực tiếp vào van điện từ dưới điều khiển của người vận hành.
- Chế độ nghỉ OFF: van điện từ không có điện khi công tắc phao đang đóng
Trong đó
- A: Bình tách lỏng
- B: Bình chứa hồi lưu
- C: Bình chứa cao áp
Sự thay đổi đột ngột áp suất của bình chứa hồi lưu có thể gây nên gây nên hiện tượng hồi lưu và hư hỏng công tắc phao. Khi đó, dịch sẽ được điều khiển chuyển từ B sang C bằng công tắc tay.
Nguyên tắc vận hành ở chế độ bằng tay SV1 ở trạng thái có điện. Khi bình chứa hồi lưu đầy ngắt điện SV1 và cấp điện cho SV2. Thời gian cấp điện cho SV2 có thể tham khảo thời gian cài đặt của rơ le, thời gian xả dịch hoặc nhận biết khi đã xả hết dịch từ bình chứa hồi lưu.
Nếu cấp điện cùng lúc cho SV1 và SV2 thì hệ thống sẽ hoạt động như xả tuyết bằng gas nóng.
Trong trường hợp nối SV2 với trước dàn ngưng, sau tách dầu thì khi SV2 mở gas nóng về bình chứa hồi lưu. Để giảm nhiệt độ ở B và C thì đường nối này nên nối ngay với bầu chứa cao áp C.
Lưu ý
- Để đảm bảo an toàn thì giữa các thiết bị nối liền phải được lắp van một chiều.
- Có thể sử dụng van điện từ hoạt động theo chu kỳ để thay thế cho van một chiều ở một số hệ thống.
- Khi lắp đặt, chú ý đảm bảo độ cam giảm dần từ Bình tách lỏng- bình chứa hồi lưu – bình cao áp.
- Trong quá trình vận hành hệ thống hồi lưu lỏng bằng tay, thường xuyên theo dõi để nhận biết mức chứa dịch trong bình B. Để kiểm tra mức dịch này có thể dựa vào kiểm nghiệm vận hành về mức độ bám tuyết, đường ống hút và ampe máy nén.
- Khép bớt van chặn thông đường hơi giữa cao và thấp áp để hạn chế việc tăng hay giảm áp suất quá nhanh khi thay đổi chế độ
- Dịch lỏng đi từ B về C làm nhiệt độ C giảm một cách đáng kể, thậm chí có thể gây ra đọng sương.
- Phạm vi áp dụng hệ thống này không phổ biến. Thường chỉ hệ thống amoniac cấp dịch bằng tay vào dàn lạnh không kiểm soát được lượng dịch cấp. Nếu lượng dịch qua bình tách lỏng nhiều mà không thể hồi hết về dàn lạnh sẽ gây nguy hiểm cho hệ thống.
- Bình chứa hồi lưu có thể gắn với nhiều dàn lạnh sử dụng van tiết lưu tay có cùng áp suất bay hơi. Trong trường hợp áp suất này bay hơi thì phải có van giảm áp.
Tìm hiểu về bình chứa bảo vệ
Vai trò
Bình chứa bảo vệ có vai trò như bình hồi lưu lỏng cũng được bố trí về phía thấp áp (trên đường hút về của máy hạ áp), nhiệm vụ của nó là xả lỏng môi chất lạnh chưa bay hơi trong các dàn lạnh và trong các bình tách lỏng để tránh cho máy nén làm việc trong tình trạng nguy hiểm.
Bình chứa bảo vệ thường có mặt trong các hệ thống lạnh không có bơm dẫn lỏng, lỏng môi chất lạnh từ thiết bị bay hơi và bình tách lỏng xả về thiết bị này sau đó được hồi trở lại bình chứa cao áp. Ngoài nhiệm vụ trên bình chứa bảo vệ còn là thiết bị trung gian chứa môi chất lạnh từ dàn lạnh về khi xả tuyết bằng gas nóng, đồng thời đưa hơi nóng về dàn lạnh để xả tuyết.
Cấu tạo
- Bình chứa bảo vệ
- Bình tách lỏng
- Đường từ dàn lạnh thiết bị bay hơi về
- Đường nạp môi chất lạnh
- Đường nối với ống góp lỏng sau khi qua khỏi dàn lạnh
- Đường nối với ống góp lỏng sau khi qua van tiết lưu
- Đường nối với bình chứa cao áp
- Đường nối với van tiết lưu
- Van an toàn
- Áp kế
- Công tắc phao bình chứa bảo vệ
- Công tắc phao bình tách lỏng
- Đường về bình tập trung dầu
- Đường xả dầu ra ngoài.
- Đường hút về máy nén
- Van điện từ
Nguyên lý hoạt động
Bình chứa bảo vệ hoạt động dựa trên nguyên lý lưu trữ và cấp dịch môi chất lạnh ổn định. Dịch môi chất lạnh từ dàn bay hơi sau khi được làm lạnh sẽ đi vào bình chứa bảo vệ. Van phao sẽ điều khiển mực dịch trong bình, đảm bảo lượng dịch phù hợp. Khi bơm tuần hoàn cần dịch môi chất lạnh, van phao sẽ mở, cho phép dịch đi vào bơm. Dịch môi chất lạnh từ bơm sẽ được cung cấp cho hệ thống lạnh để tiếp tục thực hiện chu trình làm lạnh.
