Cách thử nghiệm hệ thống lạnh

Thử nghiệm hệ thống lạnh là một quy trình quan trọng để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và an toàn. Quy trình này bao gồm nhiều bước khác nhau, cụ thể như sau:

Áp suất thử

Theo quy định, áp suất thử các thiết bị áp lực như sau: áp suất thử kín bằng áp suất làm việc, áp suất thử bền bằng 1,5 lần áp suất làm việc. Trên cơ sở đó có thể tiến hành thử áp suất các thiết bị theo các số liệu nêu ở các bảng dưới đây.

Tại nơi chế tạo:

Bảng: áp suất thử kín và thử bền

Hệ thống lạnh	Phía	áp suất thử, bar
		Thử bền bằng chất lỏng	Thử kín bằng chất khí
Hệ thống NH3 và R22	Cao áp Hạ áp	25 16	16 10
Hệ thống R12	Cao áp Hạ áp	24 15	16 10

Tại nơi lắp đặt

Bảng: áp suất thử kín và thử bền

Hệ thống lạnh	Phía	áp suất thử, bar
		Thử bền bằng chất khí	Thử kín bằng chất khí
Hệ thống NH3 và R22	Cao áp Hạ áp	25 15	18 12
Hệ thống R12	Cao áp Hạ áp	24 15	15 10

Để thử các hệ thống lạnh thường người ta sử dụng : Khí nén, khí CO₂ hoặc N₂.

Hệ thống NH3:

• Không được sử dụng CO2 trong hệ thống NH3 vì CO2 gây phản ứng hóa học với NH3.
• Khi dùng không khí để thử trong hệ thống NH3, phải sử dụng máy nén riêng biệt, không sử dụng máy nén lạnh thông thường để tránh nguy cơ cháy dầu do nhiệt độ đầu đẩy quá cao.
• Nếu sử dụng máy nén không phù hợp, nhiệt độ có thể vượt quá 260°C, gây cháy dầu bôi trơn có nhiệt độ tự bốc cháy khoảng 180-200°C.

Hệ thống Freon:

• Không khí không được sử dụng trong hệ thống Freon vì hơi nước có thể gây tắc nghẽn trong hệ thống.
• Khi thử áp suất, nếu sử dụng khí nén, cần dừng lại khi nhiệt độ khí nén tăng cao để tránh nguy cơ hỏng hóc.

Sử dụng N2:

Khi thử hệ thống với khí N2, cần nối qua van giảm áp để đảm bảo an toàn.

Các thiết bị van và rơ le:

• Trong quá trình thử nghiệm, phải đóng các van nối với các rơ le áp suất HP (high pressure), LP (low pressure) và OP (oil pressure) để tránh hư hỏng thiết bị.
• Nếu có các van điện từ hoặc van tiết lưu tự động, cần mở mạch bằng tay khi thử nghiệm.

Thử nghiệm hút chân không:

Sau khi hệ thống đạt áp suất chân không 700mmHg, cần giữ trạng thái chân không trong 24 giờ để đảm bảo không có rò rỉ. Nếu áp suất tăng ít hơn 5mmHg, hệ thống đạt yêu cầu.

Lưu ý: Trường hợp sử dụng R22, khi nhiệt độ lên 135 – 140⁰C nếu thành phần hơi nước trên 100 ppm sẽ có sự thuỷ phân (hydrolize) tạo nên axit clohydric và axit florhydric làm giảm chất lượng dầu, ăn mòn đường ống, ăn mòn chi tiết máy lạnh gây nên hỏng hóc.

Quy trình thử nghiệm

Thử bền

Thử bền hệ thống được tiến hành như sau :

• Chuẩn bị thử : Cô lập máy nén, ngắt áp kế đầu hút, mở van (trừ van xả), nối bình khí (hoặc N₂) qua van giảm áp.
• Nâng áp suất hệ thống từ từ lên áp suất thử bền cho phía cao áp và hạ áp
• Duy trì áp suất thử trong vòng 5 phút rồi giảm dần tới áp suất thử kín

Tuy nhiên cần lưu ý, máy nén kho lạnh và thiết bị đã được thử bền tại nơi chế tạo rồi nên có thể không cần thử bền lại lần nữa, mà chỉ thử hệ thống đường ống, mối hàn.

Thử kín

• Nâng áp suất lên áp suất thử kín.
• Duy trì áp lực thử trong vòng 24 giờ. Trong 6 giờ đầu áp suất thử giảm không quá 10% và sau đó không giảm.
• Tiến hành thử bằng nước xà phòng. Khả năng rò rỉ trên đường ống nguyên rất ít xảy ra vì thế nên kiểm tra ở các mối hàn, mặt bích, nối van trước. Nếu đã thử hết mà không phát hiện vết xì hở mà áp suất vẫn giảm thì có thể kiểm tra trên đường ống.

Lưu ý:

• Khi không phát hiện được chỗ rò rỉ cần khoanh vùng để kiểm tra.
• Áp suất trong hệ thống phụ thuộc nhiều vào nhiệt độ môi trường, tức là phụ thuộc vào giờ trong ngày, vì vậy cần kiểm tra theo một thời điểm nhất định trong ngày.
• Khi phát hiện rò rỉ cần loại bỏ áp lực trên hệ thống rồi mới xử lý. Tuyệt đối không được xử lý khi áp lực vẫn còn.
• Chỉ sau khi đã thử xong hoàn chỉnh không phát hiện rò rỉ mới tiến hành bọc cách nhiệt đường ống và thiết bị.

Hút chân không

Việc hút chân không trong hệ thống lạnh nhằm loại bỏ hoàn toàn không khí và hơi ẩm còn sót lại trong đường ống và thiết bị. Để đảm bảo hiệu quả, quá trình này thường được thực hiện nhiều lần. Một số bước quan trọng trong quá trình này bao gồm:

• Hút chân không nhiều lần: Do không khí và hơi ẩm khó loại bỏ hoàn toàn trong một lần, quá trình hút chân không thường phải thực hiện nhiều lần để đảm bảo đạt đến mức chân không mong muốn.
• Duy trì áp lực từ 50 – 75mmHg: Sau khi hút chân không, áp suất được giữ ở mức này, tương đương với độ chân không khoảng -700mmHg.
• Kiểm tra mức tăng áp suất: Trong 6 giờ đầu, mức áp suất có thể tăng tối đa 50%. Sau giai đoạn này, áp suất không được phép tăng thêm. Nếu có sự tăng áp suất lớn sau giai đoạn này, có khả năng hệ thống bị rò rỉ hoặc chưa hút hết không khí.

Mục đích của việc duy trì áp suất trong 24 giờ là để đảm bảo rằng hệ thống không có rò rỉ và không còn bất kỳ khí hoặc hơi ẩm nào. Điều này rất quan trọng để hệ thống làm lạnh hoạt động ổn định và hiệu quả, tránh tình trạng hư hỏng thiết bị hoặc giảm hiệu suất làm lạnh.