Yêu cầu khi bố trí máy móc – thiết bị
Việc bố trí máy móc và thiết bị trong kho lạnh cần tuân thủ các nguyên tắc dưới đây để đảm bảo hiệu suất làm việc, an toàn và chất lượng bảo quản sản phẩm.
Mục đích của bố trí máy và thiết bị hợp lý
Bố trí máy và thiết bị hợp lý trong phòng máy là rất quan trọng nhằm mục đích: Vận hành máy thuận tiện, giúp tăng cường hiệu suất làm việc và giảm thiểu thời gian dừng máy. Việc sắp xếp hợp lý cũng giúp nhân viên dễ dàng tiếp cận thiết bị khi cần thiết, từ đó nâng cao năng suất lao động.
Rút ngắn chiều dài các đường ống là một yếu tố thiết yếu, vì nó không chỉ tiết kiệm vật liệu mà còn giảm thiểu tổn thất áp suất và tối ưu hóa hiệu quả hệ thống. Khi đường ống được bố trí ngắn gọn, việc vận chuyển chất lỏng hoặc khí giữa các thiết bị cũng trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Sử dụng thể tích buồng máy hiệu quả nhất, buồng máy gọn nhất giúp tối ưu hóa không gian. Một bố trí hợp lý không chỉ giảm thiểu diện tích cần thiết mà còn tạo ra một môi trường làm việc thông thoáng, thuận tiện cho các hoạt động thường nhật.
Đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy, phòng nổ và vệ sinh công nghiệp là yếu tố không thể bỏ qua. Một bố trí tốt sẽ giúp tránh các tình huống nguy hiểm có thể xảy ra, từ đó bảo vệ tài sản và tính mạng của nhân viên. Ngoài ra, việc đảm bảo vệ sinh công nghiệp còn giúp duy trì môi trường làm việc sạch sẽ và an toàn.
Đảm bảo thuận tiện cho bảo dưỡng, sửa chữa thay thế máy và thiết bị là yếu tố cuối cùng cần xem xét. Khi thiết bị được bố trí hợp lý, việc bảo trì và sửa chữa trở nên dễ dàng hơn, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. Điều này cũng góp phần nâng cao độ tin cậy của hệ thống, giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động do sự cố kỹ thuật.
Một số yêu cầu cần lưu ý
Về vị trí lắp đặt
Về vị trí lắp đặt: Buồng máy và thiết bị kho lạnh thường được bố trí sát tường kho lạnh để giảm thiểu chiều dài đường ống nối giữa máy, thiết bị và dàn lạnh, diện tích chiếm khoảng 5 đến 10% tổng diện tích kho lạnh.
Bố trí buồng máy: Buồng máy và thiết bị có thể nằm chung trong khối nhà của kho lạnh hoặc tách rời. Đối với hệ thống lớn, có thể có buồng máy riêng và buồng thiết bị riêng. Trong các kho lạnh nhiều tầng, buồng máy có thể ở tầng trệt, còn buồng thiết bị có thể ở tầng hầm. Tuy nhiên, kho lạnh một tầng không nên có tầng hầm. Nếu kho lạnh sử dụng máy lạnh độc lập cho từng buồng thì có thể không cần thiết phải có buồng máy và thiết bị.
Thiết bị trong buồng máy: Trong buồng máy, thường được bố trí các máy nén, tổ máy nén bình ngưng, trạm tiết lưu, dụng cụ đo kiểm, và có thể thêm bình trung gian, bình tách dầu. Việc sắp xếp hợp lý các thiết bị này sẽ giúp tối ưu hóa không gian và đảm bảo hiệu quả làm việc.
Lối đi và khoảng cách: Chiều rộng của lối đi trong phòng máy không nhỏ hơn 1,5m, trong khi khoảng cách giữa các máy và thiết bị nên là 2,5m để đảm bảo việc di chuyển và tháo lắp sửa chữa dễ dàng. Nếu không phải là lối đi vận hành chính, khoảng cách giữa các máy và thiết bị cần lớn hơn 1m, trong khi khoảng cách giữa thiết bị và tường không nhỏ hơn 0,8m. Các thiết bị có thể đặt sát tường nếu phía đó không cần thực hiện bảo trì.
Bố trí trạm tiết lưu và bảng điều khiển: Trạm tiết lưu và bảng điều khiển, cùng với các dụng cụ đo kiểm và báo hiệu, phải được bố trí dễ quan sát từ bất kỳ vị trí nào trong buồng máy. Khoảng cách tối thiểu từ trạm tiết lưu đến máy là 1,5m, đảm bảo thuận tiện cho việc vận hành và bảo trì.
I. Phía mở rộng; II. Phía bị chặn bởi các xí nghiệp thực phẩm, sữa hoặc hàng hoá;
1. Các buồng bảo quản; 2. Buồng kết đông; 3. Các hiên ôtô và tàu hoả; 4. Hành lang nối thông; 5. Cầu thang; 6-7. Các buồng hành chính, sinh hoạt và buồng phụ; 8. Vành đai khuôn thép; 9. Rầm thép; 10. Các tấm kim loại định hình; 11. Tấm cách nhiệt Polyurelhan; 12. Tấm lưới bảo vệ; 13. Bitum chống thấm
Về an toàn phòng chống cháy nổ
Về an toàn phòng chống cháy nổ: Buồng máy và thiết bị cần có ít nhất hai cửa bố trí đối diện nhau, ở khoảng cách xa nhất trong buồng máy. Ít nhất một trong những cửa này phải thông ra ngoài trời và các cánh cửa cần mở ra ngoài để đảm bảo an toàn khi xảy ra sự cố. Chiều cao buồng máy cần đạt tối thiểu 4,2m đối với hệ thống Amoniac và 3,5m đối với hệ thống Frê-on (khi năng suất lạnh khoảng 100 kW); các thiết bị nhỏ hơn yêu cầu chiều cao tối thiểu là 2,6m. Hệ thống buồng máy phải có quạt thông gió để thổi không khí ra ngoài, với hệ số thay đổi không khí từ 3 đến 4 lần trong một giờ nhằm đảm bảo không khí luôn được làm mới.
Bố trí thiết bị trong buồng máy: Trong buồng máy, các thiết bị như bình ngưng, bình bay hơi, bình chứa, bình quá lạnh, bình chứa dầu, bơm nước, bơm môi chất cần được sắp xếp hợp lý, với chiều cao buồng thiết bị không nhỏ hơn 3,6m. Khi bố trí bình bay hơi và bình ngưng tụ ống vỏ nằm ngang, cần lưu ý đến không gian cho công tác bảo dưỡng định kỳ.
Bình ngưng và bình chứa: Bình ngưng ống chùm có thể đặt theo chiều thẳng đứng, trong khi dàn ngưng tưới có thể lắp đặt ngoài trời. Bình chứa cao áp tách dầu và chứa dầu có thể đặt ngoài hiên có mái che để bảo vệ khỏi các yếu tố môi trường. Một số thiết bị như bình ngưng và bình tách khí không ngưng có thể được xếp chồng lên nhau trên bình chứa cao áp để tiết kiệm không gian.
Bố trí ống dẫn: Các ống dẫn giữa các thiết bị có thể được bố trí trên cao hoặc dưới sàn. Tuy nhiên, việc bố trí trên cao có nhược điểm gây cản trở cho việc tháo lắp và bốc dỡ thiết bị khi cần thiết. Do đó, nên sắp xếp ống dẫn sát tường và ở những nơi có đủ ánh sáng để thuận tiện cho việc bảo trì thường xuyên. Các ống dẫn đặt trên cao cần nghiêng 0,2% ngược chiều dòng chảy của hơi đẩy và ít nhất 0,3% ngược chiều dòng chảy của hơi hút để ngăn chặn tình trạng dầu và lỏng chảy vào máy nén. Đường ống cũng có thể được bố trí trong kênh dưới sàn, với chiều cao kênh không nhỏ hơn 1,9m và trang bị quạt gió để thay đổi không khí ít nhất ba lần trong một giờ.
Lưu ý khi bố trí đường ống dưới sàn: Đối với các ống hút và đẩy của mỗi máy nén, cần bố trí van xả để có thể xả môi chất lỏng về bình chứa thu hồi khi cần thiết. Ngoài ra, các buồng khác như buồng hành chính, diện tích phụ, phòng thay quần áo và buồng sinh hoạt thường được bố trí gần phòng máy và thiết bị, giúp nhân viên dễ dàng tiếp cận và làm việc trong môi trường an toàn và tiện lợi.
